Qışlıq gübrə, payız və qış aylarında bitkilərin qida maddələrinə olan ehtiyacını qarşılamaq, kök inkişafını dəstəkləmək və yazda daha güclü böyüməni təmin etmək üçün istifadə edilən gübrə növləridir. Bu gübrələr bitkilərin qış şəraitinə daha dözümlü olmasına kömək edərək, bahar aylarında sürətli inkişaf etmələrinə şərait yaradır.
Qışlıq Gübrə Nə İşə Yarayır?
Qışlıq gübrələr əsasən kök inkişafını stimullaşdırmaq və torpaq münbitliyini artırmaq üçün tətbiq edilir. Bitkilərin qış aylarında qida çatışmazlığı yaşamaması və soyuq hava şəraitinə daha davamlı olması üçün istifadə olunur. Bununla yanaşı, qışlıq gübrələrin aşağıdakı üstünlükləri vardır:
- Bitkilərin kök sistemini gücləndirir.
- Yazda daha sürətli və güclü inkişafı dəstəkləyir.
- Torpağın qida tərkibini zənginləşdirir.
- Bitkilərin xəstəliklərə və dona qarşı dözümlülüyünü artırır.
- Meyvə və tərəvəz məhsuldarlığını artıraraq daha sağlam məhsullar əldə etməyə kömək edir.
Qış Aylarında Hansı Gübrələr İstifadə Olunur?
Qış mövsümündə əsasən fosforlu və kaliumlu gübrələr üstünlük təşkil edir. Çünki bu elementlər bitkinin kök inkişafını artırır və soyuqlara qarşı dözümlülüyünü gücləndirir. Qış aylarında azotlu gübrələrin istifadəsi məhdudlaşdırılmalıdır, çünki çox yağıntı səbəbindən azot torpaqda uzun müddət qala bilmir və yuyularaq itir. Aşağıdakı qışlıq gübrələr istifadə edilə bilər:
- Fosforlu Gübrələr: DAP (Diammonium Fosfat), TSP (Triple Super Fosfat)
- Kaliumlu Gübrələr: Kalium sulfat, kalium xlorid, kalium nitrat və MKP
- Üzvi Gübrələr: Heyvan peyini, kompost, leonardit
- Azotlu Gübrələr: Üre və ammonium sulfat
Qışlıq gübrələr tərkibindəki qida maddələrinə görə fərqli kateqoriyalara ayrılır:
- Fosforlu Gübrələr: Kök inkişafını dəstəkləyir, erkən böyüməni stimullaşdırır.
- Kaliumlu Gübrələr: Bitkilərin soyuq və xəstəliklərə qarşı dözümlülüyünü artırır.
- Azotlu Gübrələr: Yaz mövsümünə yaxın dövrlərdə istifadə edilir və böyüməni sürətləndirir.
- Üzvi Gübrələr: Torpaq quruluşunu yaxşılaşdırır və uzunmüddətli məhsuldarlığı artırır.
Qışlıq Gübrənin Faydaları
Qışlıq gübrə istifadəsi bitkilərin sağlam inkişafı üçün bir çox üstünlüklər təqdim edir:
- Torpağın qida maddələri tərkibini artırır.
- Bitkilərin dona qarşı dözümlülüyünü yüksəldir.
- Yazda daha güclü və sürətli böyüməyə kömək edir.
- Torpağın su tutma qabiliyyətini artıraraq quraqlıq riskini azaldır.
- Meyvə və tərəvəz istehsalında keyfiyyət və məhsuldarlıq artır.
Qışlıq Gübrənin Zərərləri
Yanlış və ya həddindən artıq istifadə edildikdə qışlıq gübrələr bəzi mənfi təsirlərə səbəb ola bilər:
- Həddindən artıq istifadə: Torpaqda duzlanmaya səbəb ola bilər.
- Yanlış zamanlama: Qış aylarında həddindən artıq azot gübrəsi istifadə edildikdə, yağıntılar onu torpaqdan yuyub apara bilər. Xüsusilə də qaz halında olan gübrələrin yayda düzgün tətbiq edilməməsi, onların atmosferə buxarlanaraq itirilməsinə səbəb ola bilər.
- Kimyəvi gübrələrin həddindən artıq istifadəsi: Torpaq mikrobiologiyasına mənfi təsir göstərə bilər.
- Düzgün olmayan gübrələmə: Yanlış gübrə seçimi bitkilərin inkişafına mənfi təsir edə bilər.
Bu səbəbdən, qışlıq gübrə tətbiqində düzgün gübrə seçimi və zamanlama vacibdir.
Fındıq Ağaclarına Qışlıq Gübrə Nə Zaman Verilməlidir?
Fındıq bağlarında qışlıq gübrələmə adətən noyabr və dekabr aylarında aparılır. Bu dövrdə fosforlu və kaliumlu gübrələrin tətbiqi, fındıq köklərinin inkişafını dəstəkləyərək yazda daha güclü pöhrələrin yaranmasını təmin edir. Azotlu gübrələr isə fevral-mart aylarında verilməlidir.
Qışlıq gübrələmə zamanı düzgün metod və vaxt seçimi ilə bitkilərin sağlam böyüməsini təmin edə və daha məhsuldar bir istehsal mövsümü keçirə bilərsiniz.